Dulowa
Dulowa- wieś o statusie sołectwa położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Trzebinia.
Dulowa położona jest na terenie dwóch parków krajobrazowych. Część północna położona jest na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Podkrakowskie. Natomiast część południowa (Puszcza Dulowska) leży w granicach Teńczyńskiego Parku Krajobrazowego. Znaczną część Dulowej zajmuje Puszcza Dulowska. Jest on pozostałością prastarej puszczy, która w Średniowieczu rozciągała się między Krakowem a Przemszą. Teren puszczy znajduje się na pofałdowanej równinie sandrowej powstałej na przedpolu lodowcowym. Jednolity kompleks leśny, przerywany naturalnymi polanami, w najdłuższym miejscu osiąga 8 km w najszerszym około 4 km. Potok Chechło dzieli Puszczę na 2 części.
Źródło:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dulowa
Puszcza dulowska
Perłą na mapie przyrodniczej w gminie Trzebinia jest jej największy kompleks leśny: Puszcza Dulowska. Bór ten, podobnie jak cała wschodnia część gminy, leży w granicach Jurajskiego Parku Krajobrazowego.
Puszcza Dulowska zajmuje znaczną część zachodniego skraju Rowu Krzeszowickiego, części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. W tej części nosi on nazwę Niecki Dulowskiej. Od północy jest ona ograniczona południowo-zachodnim skrajem Wyżyny Olkuskiej, zwanym Pagórami Myślachowickimi. Od południa ogranicza ją Grzbiet Tenczyński, którego zachodni fragment nosi nazwę Bloku Płaziańskiego.
Rów Krzeszowicki powstał w trzeciorzędzie jako efekt trwających wówczas na południu Polski ruchów górotwórczych. Jednolity dotychczas masyw o charakterze płaskowyżu rozłamał się i środkowa jego część obniżyła się miejscami o prawie 500 m. W tym samym czasie powstało obniżenie ograniczające od wschodu Blok Płaziański (biegnie nim droga i linia kolejowa łącząca Regulice z Alwernią). Dna rowów zapełniły piaski i gliny, czyniąc podłoże trudno przepuszczalnym dla wód. Dzięki temu tereny te zawsze były podmokłe, a zasilają je między innymi wody spływające niewielkimi strumykami z okolicznych wzgórz. Tu ma swój obszar źródłowy rzeka Chechło, stanowiąca w świetle najnowszych ustaleń granicę pomiędzy Wyżyną Śląską a Wyżyną Krakowsko-Częstochowską. Zachodnią granicę Rowu Krzeszowickiego stanowi potok Pstrużnik.
Na terenie Puszczy Dulowskiej zlokalizowany jest Obwód Łowiecki nr 79. Składniki środowiska leśnego przedstawiają się w jego rejonie następująco:
- powierzchnia obwodu: 3200 ha, w tym leśna 3140 ha;
- procentowy skład drzewostanów: 70% sosna, 20% brzoza, 10% inne gatunki;
- procentowy udział klas wieku: I kl. – 12%, II kl. – 23%, III kl. – 27%, IV kl. – 18%, V kl. – 12%, VI kl. – 8%;
- powierzchnia osłonowa:
a/ dostępna okresowo – 320 ha, tj. 10% powierzchni leśnej,
b/ stała – 137 ha, w tym zagroda – 120 ha, bobrzysko – teren zalany – 17 ha; siedliska – przeważają bory i lasy mieszane wilgotne i świeże.
Na terenie obwodu funkcjonuje Ośrodek Hodowli Zwierząt (OHZ), współpracujący ze szwajcarskim biurem polowań – Bevetia. Baza noclegowa w OHZ wynosi 10 miejsc, mieszczących się w kwaterze myśliwskiej i domku kempingowym.
Wydajność łowisk zależy nie tylko od lesistości, ale także od stanu upraw polnych, które stanowią także ważną bazę żerową dla zwierzyny. Niekorzystne zmiany w użytkowaniu gruntów rolnych niewątpliwie negatywnie odbijają się na populacji zwierząt. Z drugiej jednak strony stały wzrost lesistości podnosi liczebność populacji.
Nadleśnictwo w trosce o odpowiedni poziom gospodarki łowieckiej w obwodzie wybudowało 13 paśników, 60 lizawek, 34 ambony i 1 odłownię. Na potrzeby hodowli wykorzystuje się łąki i poletka, na których uprawia sięnp. rośliny motylkowe i okopowena karmę (około 25 ton rocznie).
Granica byłej gubernii
We wrześniu 1939 roku Trzebinia znalazła się w pasie działań X i XIV armii niemieckiej ze składu Heeresgruppe Süd. Ze strony polskiej terenu broniła armia „Kraków”. Po klęsce wrześniowej gmina została włączona do Rzeszy, a przez jej teren przebiegała granica z Generalną Gubernią (przez Ostrężnicę, Dulową, Grojec i Okleśną).
Szlak kamienny
Kamienny Szlak Zaginionych Zawodów w Dulowej, opracowany w 2014 roku, to nowy, pierwszy w Małopolsce, pow. chrzanowskim, gminie Trzebinia, pieszy trakt turystyczny z wykutymi atrybutami ginących, lub całkowicie zaginionych zawodów. Kamienny Szlak Zaginionych Zawodów powstał, by spełniać marzenia o rozwoju turystyki kreatywnej w Województwie Małopolskim. Jest źródłem wiedzy historycznej, ekologicznej i przyrodniczej. Dostrzegamy w nim niedostatecznie praktykowaną symbiozę pomiędzy turystyką a kulturą. Szlak oznaczony jest odbiciem, białych stóp i stanowi atrakcyjne uzupełnienie walorów historycznych, widokowych i edukacyjnych dla przebiegających w okolicy szlaków rowerowych, pieszych i każdych innych.
Nad wytworzeniem kamieni z rzeźbami atrybutów zaginionych zawodów pracowało przez pół roku, ponad pięćdziesięciu mieszkańców zaangażowanych w utworzenie w Dulowej, Miejscowości Tematycznej. W efekcie powstało dziewięć rzeźb. Dziewięciokilometrowy kamienny szlak zaprowadzi turystów w najpiękniejsze i zarazem najciekawsze miejsca w Dulowej. Natomiast jego głównym celem jest edukacja i wypoczynek. Przemierzając szlak, napotykamy kamienie z atrybutami następujących zaginionych zawodów:
1. Prządka 2. Drwal 3. Sokolnik 4. Koniuszy
5. Młynarz 6. Skryba 7. Zielarka 8. Nosiwoda 9. Bartnik.
Po wcześniejszym uzgodnieniu istnieje możliwość wykonania edukacyjnych scenek rodzajowych przy kamieniu, dostosowanych do każdego zawodu, jak również do wieku uczestników, oraz zwiedzanie trasy z przewodnikiem (kontakt:dulowa@miejscazcharakterem.pl).
Pracownie i warsztaty
1. Podróż szlakiem zaginionych zawodów – kreatywne lub interaktywne warsztaty i zajęcia edukacyjne, przedstawiające pokaz zaginionych zawodów, oraz ginącej sztuki ludowej. Pokaz atrybutów i wytworów związanych z danym zawodem. Czas trwania każdych warsztatów 2 lub 3 godz. lekc.
Warsztaty do wyboru:
- Młynarz, warsztaty edukacyjne pt. „ Skąd się bierze chleb?”- mielenie zboża w kamiennych żarnach
- Piekarz, warsztaty sporządzania i wypieku tradycyjnego wieloziarnistego wiejskiego chleba, połączone z degustacją
- Warsztaty wypieku tradycyjnych piecuchów ( placków) z Zaginionej Wioski, degustacja
- Drwal, warsztaty edukacyjne pt. „Odkrywamy pracę drwala” wycieczka do lasu i szukanie tajemniczego skarbu
- Nosiwoda i praczka, scenka pt. „ Jak dawniej dostarczano wodę do domów”- wycieczka w plener. Pobudzanie wrażliwości na piękno środowiska naturalnego
- Zielarka „Kwiatowa pani” warsztaty do wyboru: bukiety lawendowe (miesiące letnie) wianki, stroiki lub bukiety z różnych kwiatów
- Skryba, warsztaty- nauka pisania gęsim piórem 2 godz. lekc.
2. Warsztaty z drwalem– interaktywne warsztaty pracy w drewnie, dla dzieci i dorosłych 2- 3 godz. lekc:
- drewniane cuda- do wyboru: wykonywanie świeczników, podstawków pod kubek, deseczek do krojenia i innych
- układamy obrazki z drewna
- technika relaksacyjna- kolorowanki na drewnie
- technika relaksacyjna- kolorowanki odstresowujące
3. Człowiek Lasu- ekstremalne warsztaty budowy szałasu w lesie ( łączny czas 5-6 godz.)
4. Sznurkowe oplatanki – interaktywne warsztaty zdobienia szkła, buteleczek, słoiczków, 2-3 godz.lekc
5. Nitkowe cuda– warsztaty wykonywania obrazów przestrzennych, 2 godz. lekc.
6. Zgadula- warsztaty sensoryczne połączone z wycieczką do Puszczy Dulowskiej
7. Eko- maskotki z materiału– warsztaty interaktywne i edukacyjne upowszechniające ograniczenie powstawania odpadów (zwierzątka, poduszeczki, lalki), 3 godz. lekc.
8. Interaktywne warsztaty florystyczne– nauka układania kompozycji z kwiatów żywych, sztucznych lub suchych 3 godz. lekc.
9. Zaginione wytwory plastyki obrzędowej „ Dziedzictwo Kulturowe Małopolski- Ocalić Od Zapomnienia”- edukacyjne i interaktywne warsztaty, 3 godz lekc.:
- zdobnictwo w opłatku- wykonywanie tradycyjnych światów i innych dekoracji
- bibułkarstwo- wykonywanie kwiatów bibułowych różnymi technikami
- zabawkarstwo- wykonywanie tradycyjnych ozdób choinkowych
- warsztaty wykonywania tradycyjnej podłaźniczki (pierwotnej choinki)
- warsztaty wykonywania tradycyjnej palmy wielkanocnej
10. Zaginione przepisy kulinarne – warsztaty kreatywne i edukacyjne propagujące wśród uczestników zasady zdrowego odżywiania, 2-3 godz. lekc.:
- zdrowe odżywianie- warsztaty: tajemnice przygotowywania różnego rodzaju surówek i sałatek z owoców i warzyw, degustacja
- zdrowe odżywianie- warsztaty przygotowania zdrowej, wieloskładnikowej zupy jarzynowej rodem z Zaginionej Wioski, degustacja
- zdrowe odżywianie-warsztaty: tajemnice przygotowywania różnego rodzaju kanapek dekoracyjnych (dodatki: warzywa, zioła, nabiał, jajka, ryby, wędlina i inne),degustacja
- warsztaty lepienia pierogów ze skarbami Zaginionej Wioski, degustacja
- warsztaty interaktywne „ Dla życia”- nauka przygotowania tradycyjnych potraw do wyboru: żurek, kapusta kiszona, ogórki kiszone, sałatki kiszone
- warsztaty przygotowania ziemniaków z różnymi ziołami, degustacja
- warsztaty „ Zaginiony kociołek”- nauka sporządzania ziemniaków w kociołku na ognisko połączona z degustacją i ogniskiem
11. Rzeźba w owocach i warzywach-Zaginiony Świat warsztaty wykonywania dekoracji z owoców i warzyw (5 godzin, w tym przerwa kawowa) grupa do 10 osób. Warsztaty przeprowadza mistrz carvingu.
Kontakt: dulowa@miejscazcharakterem.pl
Fundacja Inicjatywy Społeczne i Dziedzictwo Kulturowe
Misją Fundacji jest rozwój społeczny, kulturalny i gospodarczy regionu, a także ochrona, zachowanie i promocja Dziedzictwa Kulturowego Materialnego i Niematerialnego, Historycznego i Przyrodniczego Polski i Polaków.
Głównymi celami fundacji jest:
- Rozwój społeczności i wspólnot lokalnych.
- Kształtowanie tożsamości i postaw społeczności lokalnych, oraz dokumentowanie, archiwizowanie i opracowywanie najistotniejszych elementów i zjawisk w zakresie ruchu artystycznego, folkloru i sztuki ludowej.
- Wzrost aktywności obywatelskiej i społecznej.
- Podejmowanie i promowanie inicjatyw mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, w tym również osób niepełnosprawnych.
- Rozwój oferty turystycznej obszarów wiejskich.
- Dążenie do kulturowego, cywilizacyjnego i społecznego rozwoju oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i środowiska naturalnego kraju zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.
- Opieka, promocja i realizacja oferty nowo utworzonej Miejscowości Tematycznej „Dulowa. Zaginiona Wioska”.
- Prowadzenie działalności badawczej, oraz promocja polskiego dziedzictwa i kultury w kraju i za granicą.
- Współpraca ze środowiskami polonijnymi.
- Inspirowanie i wspieranie osób poszukujących własnego rozwoju, w tym również osób niepełnosprawnych.
- Promocja i rozwój przedsiębiorczości.
- Promocja Integracji Europejskiej.
32-545 Dulowa, ul. Brata Alberta 5
inicjatywyidziedzictwo@op.pl
nr telefonu: +48 501 212 847
Dulowa Zaginiona wioska
www.dulowa.miejscazcharakterem.pl
www.facebook.com/dulowa/
Duda Halina, tel. 501 212 847
Zespół Folklorystyczny Dulowiacy
Zespół Folklorystyczny DULOWIACY z każdym występem przenosi swoją publiczność w krainę polskiego folkloru.
Podczas występów prezentowane są różne, tradycyjne tańce i przyśpiewki m.in. z ziemi krakowskiej, rzeszowskiej, a także choreografie oparte na „naszym” folklorze. Umiejętności zespołu wielokrotnie były doceniane w licznych konkursach i przeglądach folklorystycznych.
